لوفا گیاهی از خانواده کدوییان است، نام یک گونه از سرده لیف است. بذر لوفا و گیاه لوفا متعلق به مناطق گرم و مرطوب آمریکای جنوبی بوده و دارای نوعی اسفنج طبیعی است. گیاه لوفا به عناوین توری، کشاتاکی و اسفنج گیاهی نیز معروف است. گیاهی است بالارونده که معمولا روی داربست گسترده می شود. برگهای آن در ابعاد برگ خطمی، شبیه برگ انگور و خیار پوشیده از کرکهای ریز می باشد.
ساقه اصلی آن دراز، گره دار و محل گرهها زاویه دار است. پس از ۵ یا ۶ ماه که از کاشت آن گذشت گلهای درشت زرد شبیه گل خیار ظاهر می شود. میوه های آن سبز تیره، خالدار و دوکی مانند که از وسط متورم و از دو طرف باریک است. قطر آن ۲ تا ۳ سانتیمتر و طولش ۳۰ تا ۱۰۰ سانتیمتر می باشد. دانههای آن در برخی گونهها سیاه و در برخی کرم رنگ می باشد.
امروز در نسیما میخواهیم به خواص بذر لوفا بپردازیم:
کاربردهای لوفا
علاوهبر کاربردهای اسفنج لوفا در حوزه سلامت و مراقبت از پوست، کاربردهای صنعتی بسیاری نیز برای این گیاه وجود دارد.
از لوفا در صنایع دستی، آرایشی و بهداشتی، اُرتوپد، محصولات مراقبت از پوست، طراحی داخلی ساختمان، عایقبندی صوتی و حرارتی، مواد اولیه برای ساخت تجهیزات مراقبت از بدن، صنعت تولید صابون و… استفاده می گردد.
همچنین از اسفنج لوفا برای تمیز کردن شیشه آلات، ظروف و سایر وسایل آشپزخانه استفاده می شود. اسفنج لوفا برای پاکسازی غذا از سطح ظروف حساس به خراش، همچون تفلون و چدن مناسب است. از این گیاه برای ساخت اسفنج و لیف نیز استفاده می شود.
اثرات و خواص لوفا بر بدن
این گیاه برای رفع مشکلات دهانی و جلوگیری از سرماخوردگی بسیار مفید است. همچنین از لوفا برای رفع مشکلات سینوسی نیز استفاده می شود. برخی از افراد از این گیاه را برای درمان دردهای عضلانی، آرتریت و دردهای قفسه سینه استفاده می کنند.
اسفنج لوفا کاملا گیاهی بوده و فاقد هرگونه مواد شیمیایی و مصنوعی است. یکی از کاربردهای اصلی آن استفاده به عنوان لیف حمام و یا پد پاکسازی صورت است. استحمام و ماساژ با این لیف لایهبردار علاوه بر لذت فراوان، بسیار آرامبخش است. همچنین موجب نرمی توام با استحکام، روشنی پوست و خونرسانی بهتر به آن می شود. پد صورت یا لیفهای لایهبردار لوفا فارغ از طرحهای متنوع، نحوه استفاده و نگهداری یکسانی دارند.
خانمها از خواص درمانی لوفا برای دوره بعد از قاعدگی می توانند استفاده کرده و زنان شیرده (البته با نظر پزشک) از آن برای افزایش میزان شیر می توانند استفاده نمایند. همچنین اسفنج سوخته شده گیاه را بر روی پوست و کنارههای چشم به کار می برند.
میوه تازه این گیاه را همراه با سبزیجات دیگر در کنار وعدههای غذایی و یا یک وعده غذایی مورد استفاده قرار می دهند. لوفا همچنین در صنایع آرایشی به عنوان یک التیام بخش، ضد تورم و رفع کننده سموم پوست مورد استفاده قرار می گیرد.
ماساژ ملایم لوفا روی پوست به هنگام استحمام موجب چربی سوزی بافتهای چربی می شود، به طوری که ماساژ ده دقیقهای این گیاه به اندازه نیم ساعت فعالیت بدنی متوسط چربی بدن را می سوزاند.
برداشت و تهیه اسفنج لوفا
وقتی لوفاها برای برداشت آماده می شوند، پوست آن ها می تواند کنده شود. پوست رنگ سبز خود را از دست می دهد. اسفنج های بالغ شروع به خشک شدن می کنند و وزن آبی خود را از دست می دهند. اگر اسفنج ها رشد کامل داشته باشند و سبک شوند، آماده پوست کندن می شوند. اگر آنها سبز باشند، لوفا ممکن است حاوی فیبر باشد، اما پوست کندن آن ها سخت تر است. اگر آن را جدا کنید، هنگامی که سعی می کنید پوست بکنید، فیبر کافی ندارد و به اندازه کافی بالغ نیست.
همیشه بهتر است که پوست آن ها را در اسرع وقت بگیرید. هرچه پوست بیشتر باقی بماند، اسفنج ها تیره تر خواهند شد. پوست کندن گیاه خیلی مشکل است، اما باید آن را انجام داد. پرتاب کردن لوفا در زمین یک ترفند است. که البته تمرین خوبی هم برای از بین بردن استرس شما نیز است. در بدترین حالت ممکن ایت لوفا بشکند ولی پوست جدا می شود. فریز کردن و غلتک کردن همچنین باعث می شود که پوست آنها کنده شود.
اگر میوه های لوفا بالغ شده باشند، معمولا باز شدن آن ها آسان است. مرطوب کردن یا خیساندن آن ها در آب ممکن است به روند باز شدن کمک کند، اما اختیاری است. پس از برداشتن پوست، فشار آب بالا با شلنگ می تواند بسیاری از رنگ سبز و قهوه باقی مانده را حذف کند. آنها را به خوبی بشویید، فشار داده و در معرض خورشید و باد قرار دهید تا خشک شود.
خورشید نیز کمک می کند تا رنگ میوه ها روشن تر شود. آویزان کردن یا قرار دادن لوفاها بر روی یک صفحه برای خشک کردن نیز کار می کند. همچنین می توان با استفاده از مواد سفید کننده، رنگ های آن ها را روشنتر کرد. قابل ذکر است با خشک شدن کامل لوفا در آمدن دانه ها راحت تر انجام شود و بهترین آن ها را برای سال بعد ذخیره کنید. لوفا ها را می توانید به هر شکلی در آورید.
باید اجازه بدهید دانه ها به اندازه کافی خشک شوند تا پوسیده نشوند و سپس در یک مکان خنک نگهداری شوند. سرد شدن یا انجماد و نگهداری آن ها در ظرف مهر و موم به ذخیره سازی طولانی مدت آن ها کمک می کند. همچنین به تجربه دیده شده که بذر های قدیمی بعد از ده سال هم جوانه زده اند. اگر بذرها در جای بیش از حد گرم و خشک باشد، سخت می شوند و ممکن است جوانه زنی آن ها تا یک ماه طول بکشد.