لوفا که گونه‌ای گیاهی از خانواده خیارها و کدوها میباشد، به یک گونه از سرده لیف اطلاق می‌شود. گیاه لوفا و بذر لوفا، مخصوص مناطق گرم و مرطوب آمریکای جنوبی میباشد که از نوعی اسفنج برخوردار است که از آن برای تولید لیف لوفا استفاده می‌شود. همچنین این گیاه با نام‌های دیگری مانند توری، کشاتاکی و اسفنج گیاهی هم شناخته می‌شود. این گیاه که لیف گیاهی دارد، بالارونده بوده و باید روی داربست پهن شود. برگ‌های آن در ابعاد برگ گل ختمی، مانند برگ درخت انگور و همچنین مثل برگ‌های گیاه خیار، پوشیده از کرک‌های ریز است.
ساقه اصلی این گیاه، گره‌دار بوده و محل گره‌ها دارای زاویه است. با گذشت ۵ یا ۶ ماه از کاشت گیاه، گل‌های زردرنگ مانند گل خیار، ظاهر می‌شود. میوه‌های لوفا در ابتدا سبز تیره بوده و خالدار و دوکی شکل است که از وسط متورم و از دو طرف باریک است، با گذشت زمان، رنگ میوه به قهوه‌ای متمایل می‌شود. قطر آن ۲ تا ۳ سانتی‌متر بوده و طول آن ۳۰ تا ۱۰۰ سانتی‌متر است. دانه‌های آن در برخی گونه‌ها سیاه و در برخی کرم‌رنگ میباشد.
لوفا چه کاربردهایی دارد؟
علاوه بر کاربردهای اسفنج لوفا در حوزه سلامت و مراقبت از پوست، کاربردهای صنعتی بسیاری نیز برای این محصول کاملا گیاهی وجود دارد. به طوری که از لوفا در صنایع دستی، آرایشی و بهداشتی، اُرتوپد، محصولات مراقبت از پوست، طراحی داخلی ساختمان، عایق‌بندی صوتی و حرارتی، مواد اولیه برای ساخت تجهیزات مراقبت از بدن، برای تولید صابون و … کمک گرفته می‌شود.
همچنین از اسفنج لوفا برای تمیزکردن شیشه‌آلات، ظروف و سایر وسایل آشپزخانه استفاده می‌شود. اسفنج لوفا برای پاکسازی غذا از سطح ظروف حساس به خراشیده شدن، مثل انواع ظروف تفلون و چدن مناسب است. از این گیاه برای تولید اسفنج و لیف نیز استفاده می‌شود.
لوفا چه اثراتی برای بدن دارد؟
این گیاه برای رفع مشکلات دهان و پیشگیری از بیماری سرماخوردگی خیلی کاربرد دارد. همچنین از لوفا برای رفع مشکلات سینوسی هم کمک گرفته می‌شود. تعدادی از افراد این گیاه را برای درمان دردهای عضلانی، آرتریت و دردهای ناحیه قفسه سینه به کار می‌برند.
اسفنج لوفا محصولی کاملا گیاهی است و از هرگونه مواد شیمیایی و مصنوعی خالی میباشد. از جمله کاربردهای مهم این اسفنج، استفاده از آن به عنوان لیف حمام و یا پد پاکسازی صورت میباشد. استحمام و ماساژ با این لیف لایه‌بردار علاوه بر لذت زیادی که دارد، خیلی می‌تواند آرام‌بخش باشد.
همچنین استفاده از این لیف، باعث نرمی به همراه استحکام، روشنی پوست و خون‌رسانی بهتر خواهدشد. پد صورت یا لیف‌های لایه‌بردار لوفا جدا از طرح‌های متنوع، نحوه استفاده و نگهداری یکسانی دارند.
ماساژ ملایم لوفا روی پوست به هنگام استحمام موجب چربی‌سوزی بافت‌های چربی می‌شود، به طوری که ماساژ ده دقیقه‌ای این گیاه به اندازه نیم ساعت فعالیت بدنی متوسط چربی بدن را می‌سوزاند.
میوه تازه این گیاه را همراه با سبزیجات دیگر در کنار وعده‌های غذایی و یا یک وعده غذایی مورد استفاده قرار می‌دهند. لوفا همچنین در صنایع آرایشی به عنوان یک التیام بخش، ضد تورم و رفع کننده سموم پوست مورد استفاده قرار می‌گیرد.
خانم‌ها از خواص درمانی لوفا برای دوره بعد از قاعدگی می‌توانند استفاده کرده و زنان شیرده (البته با نظر پزشک) از آن برای افزایش میزان شیر می‌توانند استفاده نمایند. همچنین اسفنج سوخته شده گیاه را بر روی پوست و کناره‌های چشم به کار می‌برند.
چطور اسفنج لوفا را جدا و برداشت کنیم؟
وقتی لوفاها برای برداشت آماده می‌شوند، پوست آنها می‌تواند کنده شود. پوست رنگ سبز خود را از دست می‌دهد. اسفنج های بالغ شروع به خشک شدن می‌کنند و وزن آبی خود را از دست می‌دهند. اگر اسفنج‌ها رشد کامل داشته باشند و سبک شوند، آماده پوست‌کندن می‌شوند. اگر آنها سبز باشند، لوفا ممکن است حاوی فیبر باشد، اما پوست‌کندن آنها سخت‌تر است. اگر آن را جدا کنید، هنگامی که سعی می‌کنید پوست بکنید، فیبر کافی ندارد و به اندازه کافی بالغ نیست.
همیشه بهتر است که پوست آنها را در اسرع وقت جدا کنید. هرچه پوست بیشتر باقی بماند، اسفنج‌ها تیره‌تر خواهند شد. کندن پوست گیاه، خیلی مشکل است، اما باید آن را انجام دهید. پرتاب کردن لوفا بر روی زمین، نوعی ترفند برای راحت‌تر جداشدن پوست میوه لوفا است. البته تمرین خوبی هم برای از بین بردن استرس شما نیز است. در بدترین حالت ممکن است لوفا بشکند، ولی پوست آن جدا می‌شود. همچنین فریزکردن و غلتک کردن باعث می‌شود پوست آنها کنده شود.
اگر میوه‌های لوفا بالغ شده‌باشند، معمولا بازشدن آنها آسان است. مرطوب‌کردن یا خیساندن آنها در آب ممکن است به روند بازشدن کمک کند، اما انجام این کار اختیاری است. پس از برداشتن پوست، فشار آب بالا با شلنگ می‌تواند بسیاری از مقدار رنگ سبز و قهوه باقی‌مانده را پاک کند. میوه‌ها را به خوبی شستشو دهید، فشار داده و در معرض نور خورشید و باد قرار دهید تا خشک شوند.
نورخورشید نیز کمک می‌کند تا رنگ میوه‌ها روشن‌تر شود. آویزان‌کردن یا قراردادن لوفاها بر روی یک صفحه برای خشک‌کردن نیز می‌توانید استفاده کنید. همچنین می‌توان با استفاده از مواد سفید کننده، رنگ‌های آنها را روشن‌تر کنید. قابل ذکر است با خشک شدن کامل لوفا، در آمدن دانه‌ها راحت‌تر انجام شده و شما می‌توانید بهترین میوه‌ها را برای سال بعدی ذخیره کنید. پس از انجام این مراحل، میوه‌های لوفا را می‌توانید به هر شکلی که خواستید در بیاورید.
برای استفاده از بذرها، باید اجازه دهید آنها به اندازه کافی خشک شوند تا پوسیده نشوند و سپس در یک مکان خنک نگهداری شوند. سردشدن یا انجماد و نگهداری آنها در ظرف مهر و موم به ذخیره‌سازی طولانی‌مدت آنها کمک بسیاری می‌کند. همچنین براساس تجربه مشاهده شده که بذرهای قدیمی بعد از گذشت ده سال هم جوانه زده و سبز شده‌اند. اگر بذرها در جای بیش از حد گرم و خشک بمانند، سفت و سخت شده و امکان دارد روند جوانه‌زنی آنها حتی تا یک ماه هم به طول بینجامد.
به عنوان نکته آخر که باید خیلی به آن توجه کنید، درصد جوانه زنی بذرها میباشد، بذر مناسب در شرایط ایده‌آل کاشت که در آن رطوبت، نور و دما رعایت شود، حداقل باید ۸۰ درصد به بالا سبز شوند. برای اطمینان از درصد سبزشدن بذرها در ابتدا تعداد کمی از نمونه بذرها را تهیه کرده و بکارید و پس از اطمینان از میزان درصد جوانی‌زنی، خرید عمده بذر را انجام دهید.