یکی از اصلی ترین ارکان کار کشاورزی انتخاب بذر مناسب است که باعث تولید و یا افزایش آن گیاه میشود؛ پس انتخاب صحیح نوع بذر لوفا و سازگاری آن با محیط پیرامون کاشت باید به صورت تخصصی مورد بررسی قرار گیرد؛ چرا که با انتخاب رقم های نامناسب بذر، کار کشاورز به شکست میانجامد و به خاطر فصلی بودن کار کشاورزی جبران آن امکان پذیر نمیباشد.
همچنین اگر کشاورز بهترین و حاصلخیزترین زمین را برای کشاورزی انتخاب کند ولی بذر نامناسبی تهیه کند، کار کشاورز به جایی نخواهد رسید.
خصوصیات بذر مناسب
-
مقاومت در برابر سرما و گرما
تغییر دما باعث میشود کلیه فعالیت های بیولوژیکی گیاه دچار مشکل شود و باعث کاهش سود دهی گیاه و یا از بین رفتن کامل شود. اینجاست که با انتخاب بذرهای مناسب میتوان گیاه را به سود دهی مناسب رساند. کاهش و یا افزایش دما علاوه بر عواقب ذکر شده، تولید گیاه را هم دچار مشکل کند و گیاهانی که بذر تولید میکنند فقط میوه دهی داشته باشند و بذر آن ها قابل استفاده نباشد.
-
مقاومت در برابر آفات
مقاومت گیاهان در برابر بیماری ها و آفات به ژنتیک بذر بستگی دارد. دانه هایی هستند که سریع دچار آفت زدگی شده و از بین میروند. امروزه آزمایشگاه هایی تخصصی که در این حوزه هستند میتوانند بذر را با روش های فوق العاده تخصصی، کاملا عاری از بیماری یا آفت زدگی کنند.
کشاورزانی را مشاهده کردیم که خودشان اقدام به بذرگیری از گیاه میکنند تا صرف هزینه های اضافی را کاهش دهند، ولی فکر این را نمیکنند که با این روش آفت و بیماری را از یک گیاه با دستان خودشان انتقال میدهند و خسارات جبران ناپذیری را به خودشان میزنند.
پس یکی از حیاتی ترین کارها، انتخاب نوع بذر در برابر مقاومت های قارچی هست، پس احیانا کشاورزی خواست خودش بذری برای خودش تولید کند حتما باید با ضدعفونی کننده های بذر آن را به صورت کامل ضدعفونی کند.
-
پر محصول بودن بذر
انتخاب نوع بذر ارتباط صددرصدی با تولید محصول دارد، کشاورزان حتما در انتخاب بذر باید دقت کنند و از بذرهایی استفاده کنند که پرمحصول هستند. امروزه بذرهایی که در بازار موجود است، اکثرا اصلاح شده بوده و میتوانند به عنوان یک بذر خوب استفاده شوند.
بذرها با اصلاحات ژنتیکی که در آزمایشگاه روی آنها انجام میشود، نژادشان پربار میشود و کاشت این مدل بذرها باعث افزایش تولید گیاه یا محصول شده و سوددهی را به بالاترین حد میرساند.
البته همیشه پر محصول بودن دلیل بر بهتر بودن نیست، بذرهایی وجود دارند که پرمحصول هستند، ولی محصول با کیفیتی ندارند. کیفیت محصول وابسته به بذر، آب و هوای منطقه و سازگاری با خاک محل کاشت، است.
بررسی ارزش هزار دانه بذر در آزمایشگاه
یکی از معیارهای انتخاب بذر درشتی آن میباشد. کشاورزان با تجربه هزار عدد بذر درشت را انتخاب کرده و آنها را با ترازو خاص وزن گیری میکنند و مقدار آن را با مقدار کل بذر ها را درصد گیری میکنند. هر چه قدر درصد به وزن کل محصول نزدیک باشد، کیفیت بذر مرغوب میباشد .
بذرها هرچقدر درشت باشند کیفیت آنها بهتر خواهد بود. بذر انتخابی کشاوزران با تجربه در کشور ما به این شکل است، مثلا برای انتخاب بذر هندوانه کشاورزان به تعداد خاصی هندوانه که خیلی بزرگ هستند، آنها را نمی چینند تا کامل رسیده باشند و اواخر فصل برداشت محصول آنها را چیده و از آنها بذر سال آینده خود را تهیه میکنند.
-
کنترل بو و رنگ بذر
یکی از ویژگی بذر خوب بذری است که رنگ و بو خاص خودش را دارد، بذر انتخابی توسط شما باید بوی که قبلا در مورد آن بذر چشیده اید، بدهد؛ در غیر این صورت با مواد دیگری آمیخته شده و احتمال رویش گیاه را به شدت تحت تاثیر قرار خواهد داد. شما در نظر بگیرید که مثلا این بذر با یک ماده خطرناک ترکیب شده و برای زمین کشاورزی مضر هست در صورت رعایت نکردن زمین کشاورزی چند سال قابل استفاده نخواهد شد.
هر گیاهی رنگ بذر خود را دارد، اکثر بذر گیاهان یک رنگ هستند و نمی شود گیاهی را پیدا کرد که بذرهایش از چند رنگ مختلف باشند و اگر هم وجو داشته باشند احتمالا انسان روی آن ها دست کاری کرده و یا اصلا بذر نرسیده است. رنگ بذرها باید یکنواخت و به یک شکل باشد، در غیر این صورت آن بذرهایی که رنگی متفاوت با رنگ بذرها دارند دچار مشکل ژنتیکی هستند و احتمالا بذر جوانه نزند و اگر هم رشد کند باردهی نخواهد داشت.
-
سن بذر
بذر انتخاب شده هر چقدر تازه باشد احتمال رویش آن بذر افزایش خواهد داشت، در نگهداری بذرها باید دقت شود تا جلوی رطوبت زیاد یا بوی بد و مواد شیمیایی خطرناک قرار نگیرند.
اگر به فرض مثال در محیطی که رطوبت زیاد باشد، بذرها اقدام به جوانه زدن در داخل خود میکنند و در ظاهر هیچ اتفاق خاصی برای بذر نیفتد، بعد از کشت متوجه خواهیم شد که چه بلایی به سر بذرها آمده است.
مدت زمان نگهداری بذرها متفاوت هست، ولی اگر بذر در شرایط خوب نگهداری شود به میزان یک الی ده سال میتوان نگهداری و بعدا از آنها استفاده کرد.
-
بررسی خلوص ژنتیکی بذر
اکثر گیاهان سریع از سایر گیاهان تلقیح میکنند. وجود گیاهان بی کیفیت در مزرعه باعث میشود روی گیاهانی که خوب رشد و باردهی خوبی دارند تاثیر بگذارند. اگر کشاورز از همان گیاهان مرغوب که در مزرعه هست بذرگیری کند، به علت تاثیرپذیری از نامرغوب ها، بذرها کیفیت آن گیاه سابق را نخواهند داشت. از گیاهانی بذر تهیه کنید که در اطراف آنها گیاهان خودرو یا بیکیفیت باشد .
منبع : نسیما