به اصطلاح عوامانه به دانه یک گیاه بذر (seed) یا تخم گفته می شود. یک عدد پیاز که برای تولید یک گل لاله کاشته می شود نیز، یک بذر است. بذر قسمتی از محصول دانه مانند غلات، حبوبات، بذر لوفا ، غده مانند سیب زمینی، ریشه مانند نعناع، پیچک، ریزوم یا ساقه خزنده زیر زمینی مانند زنبق، استولون یا ساقه خزنده رو زمینی مانند توت فرنگی، برگ مانند ساکولنت ها، بگونیا، بنفشه آفریقایی، پیاز مانند سنبل، لاله، پاجوش مانند آلوئه ها و هاورتیا است که در خاک کاشته می شود تا جوانه بزند و پایه گیاه را به وجود آورد.
در این قسمت سایت نسیما تلاش میکند به شما کمک کند تا بتوانید در هنگام خرید بذر لوفا اطلاعات خوبی داشته باشید.
توضیح بذر
بذر، یک رابطه زنده بین والدین و نتایج بوده و عامل اصلی انتشار گیاه از یک محیط به محیط دیگر می باشد که سبب تداوم نسل ها می شود. از نظر بیولوژیکی بذر تخمک رسیده و بارور است که قابلیت رشد و تبدیل به یک گیاه کامل را دارد، اما از نظر کشاورزی و زراعت بذر مفهوم وسیع تری دارد.
بذر از نظر زراعت یک میوه خشک و ناشکوفا است که می تواند دارای یک، دو یا چند تخمک باشد. هزینه ای که یک کشاورز در طول عملیات کاشت، داشت و برداشت اعم از هزینه کارگر، آب، کود و سم باید بپردازد، شاید به صد برابر قیمت دانه برسد، از طرفی چنانچه به هرکدام از این عوامل یاد شده توجه کمتری شود، تولید محصول به همان اندازه کم توجهی، پایین می آید؛ اما عدم دقت در تهیه و خرید بذر، شاید به نابودی و یا قابل استفاده نبودن کل محصول تمام شود.
اگر بهترین قطعه زمین برای کاشت در نظر گرفته شود و بیشترین مراقبت در کاشت، داشت و برداشت به عمل آید، ولی از بذر با مشخصات مناسب استفاده نشود، کار تولید با شکست رو به رو می گردد.
دسترسی به بذر، ارقام اصلاح شده گیاهان زراعی و زینتی دارای کیفیت بالا یکی از الزامات پیشرفت صنعت کشاورزی و در نتیجه صادرات و رشد مناسب می باشد. صنعت بذر، با گسترش توان تولید، افزایش راندمان، سرعت تولید ارقام جدید و حفظ خلوص ژنتیکی این ارقام، نقش حیاتی در این صنعت بر عهده دارد.
مکانیزه شدن کاشت، داشت و برداشت محصول با ماشین های برداشت و مسئله مبارزه با آفات و امراض و کم آبی، بنگاه های تولید بذر، را بر آن داشته است تا بذرهای خود را متناسب با خواسته های تکنولوژی جدید بذرهای با مشخصات پا کوتاه، پا بلند، کم محصول پرکیفیت، پر محصول کم‌کیفیت، مقاوم به امراض و آفات، رنگ ها و مزه های متفاوت تولید کنند و به همین علت بذرهای خوب کمی گران هستند که البته افزایش عملکرد و بالا بودن کیفیت محصول هزینه را جبران می کند.
انواع گواهی بذر
هدف اصلی گواهی بذر، حفظ صفات ژنتیکی و خلوص بذر رقم های اصلاح شده محصول هایی است که مشخصات بهتری نسبت به محصول های مشابه خود دارند؛ بنابراین الگوی کلی گواهی بذر، از اصلاح یک واریته جدید تا امکان بهره برداری اقتصادی از آن توسط کشاورز را براساس قوانین CSGA می توان به شرح زیر خلاصه نمود:
-
بذر اولیه یا اصلاح گر (Breeder Seed) یا (Nucleus)
بذر اولیه به بذر و سایر اندام های رویشی گیاه اطلاق می شود و با نظارت متخصصین اصلاح نباتات تولید می شود. دارای برچسب سفید رنگ بوده و مقدار آن بسیار ناچیز است و برای تولید بذر پایه مورد استفاده قرار می گیرد.
در بعضی از مواقع نگهداری و ذخیره بذر اولیه چندان آسان نمی باشد، مانند تهیه بذر هیبرید اولیه. زیرا در صورت احتیاج مجدد به بذر اولیه بایستی لینه های خالصی که در تهیه بذر هیبرید به کار برده می شوند، کشت گردیده و بذر هیبرید اولیه تهیه شود.
-
پایه یا سوپر الیت (Foundation Seed) یا (Super Elite)
اولین بذری است که از کشت بذر اولیه تولید می گردد. این بذر، زیر نظر اصلاح کننده یا مؤسسه مربوط در مزرعه به مساحت 2یا 3 هکتار تولید می شود. کشت بذر پایه ممکن است چندین بار تکرار شود؛ بدین معنی که از بذر پایه دوباره تولید گردد. بذر پایه دارای برچسب کارت سفید رنگ است. مقدار آن کم است و برای تولید بذر ثبت شده به کار می رود.
-
ثبت شده یا مادری (Registered Seed) یا(EGIT)
بذری است که از تکثیر بذر پایه به دست می آید. این بذر، با نظارت کارشناسان بذر تولید می شود. بذر ثبت شده ممکن است چندین بار تهیه شود. بدین معنی که از بذر ثبت شده، دوباره بذر ثبت شده تهیه گردد. هدف از این مرحله افزایش مقدار بذر قبل از تولید “بذر گواهی شده” می باشد.
بذر ثبت شده به عنوان بذر تجاری در نظر گرفته نمی شود. بعضی از مؤسسات تهیه “بذر گواهی شده” مرحله تهیه “بذر ثبت شده” را حذف می نمایند. این نوع گواهی بذر را با برچسب یا کارت ارغوانی رنگ مشخص می کنند.
-
گواهی شده (Cerified seed)
بذر گواهی شده در حقیقت نتایج بذر، پایه و یا بذر ثبت شده است. بذر گواهی شده بایستی دارای خصوصیاتی باشد که توسط مؤسسات گواهی کننده بذر تعیین شده است. این بذر دارای برچسب یا کارت آبی رنگ است و به بذر آبی معروف می باشد.
ادامه دارد…